Cây chuối cô đơn còn được gọi là chuối chân voi, chuối hột lớn, chuối hột mồ côi. Là một loài chuối rất đặc biệt có hạt rất lớn, thường mọc trong những khu rừng hoang của các tỉnh miền Bắc, Trung, Tây Nguyên.

Loài chuối này đặc biệt ở chỗ bụi chuối chỉ có một cây duy nhất (Nên mới có tên gọi chuối cô đơn), gốc cây phình to như chân con voi. Chúng không đẻ thêm nhánh như chuối nhà mà chúng sinh sôi nảy nở bằng hạt.
Khác với chuối hột rừng và các loài chuối thông thường khác mọc theo bụi hoặc cụm, cây chuối cô đơn chỉ có 1 cây duy nhất và sau khi quả chuối trên buồng chín vàng thì cũng là lúc cây chuối cô đơn tự héo rũ rồi chết đi để dồn tất cả các dưỡng chất vào buồng chuối. Bởi vậy theo nghiên cứu của giới khoa học quả chuối cô đơn có dược tính cao hơn gấp nhiều lần so với các loại chuối thông thường.

Hạt chuối cô đơn rất lớn, lớn nhất trong các cây họ chuối (Mỗi quả chỉ có 3 đến 5 hạt nhưng kích thước mỗi hạt bằng hạt đậu phộng). Nải chuối cô đơn rất đặc biệt 3-4 nải đầu là những nải cái còn lại những nải sau là nải đực (Chỉ những nải cái mới có thể nảy mầm thành cây con được).

Tên khoa học

Ensete glaucum. Thuộc họ chuối

Khu vực phân bố

Chuối cô đơn mọc hoang dại ở các tỉnh miền núi, nhiều nhất ở miền Bắc, miền Trung như: Phú Thọ, Hòa Bình, Quảng Nam, Giai Lai, Kom tum, Lâm Đồng, Bình Phước….

Bộ phận dùng

Theo kinh nghiệm dân gian tất cả các bộ phận của cây chuối đều có thể dùng làm thuốc: Thân lá, củ dùng điều trị tiểu đường, hạt, quả dùng để điều trị bệnh sỏi thận.

Cách chế biến và thu hái

Để tìm thuốc, người dân phải lặn lội vào những dãy núi cao mới có loài chuối này. Dân gian thường chỉ lấy quả về làm thuốc, thời điểm hái quả là vào tháng 8 đến tháng 10 hàng năm khi mà những quả chuối cô đơn bắt đầu chín, người ta chặt lấy buồng chuối đem về tách lấy hạt phơi khô mà dùng (Chuối cô đơn có lượng hạt khá lớn, 1 buồng ta có thể tách được khoảng 4-5kg hạt tươi). Ngoài ra có thể dùng cách sấy cả quả hoặc thái quả ra thành những miếng mỏng phơi khô làm thuốc.

Thành phần hóa học

Trong quả chuối có chứa nhiều hoạt chất, trong đó có một số hoạt chất chính sau: n- hexane, ethyl acetate, methanol….

Tính vị

Chuối cô đơn vị ngọt, tính bình. Vào kinh thận và đại tràng.

* Công dụng của hạt chuối cô đơn

• Lợi tiểu, thông tiểu tiện, điều trị phù thũng
• Điều trị bệnh sỏi thận
• Hỗ trợ điều trị tiểu đường

Cách dùng, liều dùng

• Điều trị sỏi thận:Hạt chuối cô đơn tán bột mịn 10g-13g hòa nước sôi uống hàng ngày (Hoặc có thể dùng hạt chuối (Quả chuối khô) đun với nước uống trong ngày). Bệnh nhân sỏi thận kiên trì sử dụng liệu pháp trên, tùy theo kích thước sỏi mà thời gian điều trị khỏi có thể kéo dài từ 1 tới 3 tháng.
• Điều trị thù nề:Hạt chuối 10g (Hoặc quả chuối khô 15g) đun nước uống hàng ngày.
• Điều trị tiểu đường, hạ đường huyết:Dùng củ cây chuối (Hoặc nõn cây chuối) vắt lấy nước để uống hàng ngày. Cách này giúp người bệnh tiểu đường hạ đường huyết rất hiệu quả.

Cách ngâm rượu chuối cô đơn

Ngoài dùng sắc uống ta cũng có thể dùng quả chuối để ngâm rượu. Tỷ lệ ngâm như sau: Quả chuối khô 1kg, rượu 2 lít. Ngâm trong thời gian khoảng 2 tháng trở lên là dùng được. Rượu chuối cô đơn có vị ngọt, thơm uống rất thích, rượu chuối cũng có tác dụng điều trị sỏi thận, tăng cường tiêu hóa rất tốt